16 thg 11, 2009

Trận mưa sao băng đẹp nhất trong nhiều năm



Ngày 17 - 18/11 này những người yêu thích thiên văn sẽ có cơ hội được chiêm ngưỡng trận mưa sao băng rực rỡ nhất những năm gần đây: mưa sao băng Leonids (Sư tử) với số sao băng được tiên đoán lên đến 500 vệt/giờ.

Không giống với các trận mưa sao băng diễn ra hàng năm, trận mưa sao băng Sư tử năm nay được tiên đoán là “thất thường” với số sao băng xuất hiện nhiều bất ngờ và được xem là “phá vỡ im lặng” của trận mưa sao băng Sư tử nhiều năm qua.

Không chỉ là những trận sao băng thông thường, mưa sao băng Sư tử được xem là nổi tiếng nhất trong tất cả các trận mưa sao băng thường thấy. Cứ sau khoảng chu kỳ 33 năm lại xảy ra “bão sao băng” Sư tử với số sao băng lên đến hơn 1.000 sao băng/giờ.

Những năm bình thường, số sao băng trong trận mưa này chỉ khoảng vài chục sao băng. Chu kỳ gần đây nhất xảy ra “bão sao băng” Sư tử xảy ra trong khoảng thời gian 1999 - 2001.

Đối với người dân khu vực châu Á, trong đó có Việt Nam, khoảng từ 3 giờ sáng ngày 17 và 18/11, nhìn về phía chòm sao Sư tử (tâm điểm của trận mưa sao băng) sẽ thấy sao băng xuất hiện nhiều dần cho đến khi đạt cực đại.

Thực ra, số lượng sao băng trong trận mưa sao băng này xuất hiện rải rác từ ngày 13 - 21/11 nhưng chỉ đạt cực đại vào ngày 17 - 18/11. Một thuận lợi khác cho chúng ta chiêm ngưỡng trận mưa sao băng nổi tiếng này là bầu trời đêm không bị cản trở bởi ánh trăng vì lúc đó là đầu tháng (âm lịch) - trăng non.

Để chiêm ngưỡng hiện tượng thiên nhiên kỳ thú này trọn vẹn, chúng ta nên chọn địa điểm quan sát là những nơi quang đãng, không bị che khuất hoặc giới hạn tầm nhìn, không bị ô nhiễm bởi ánh sáng đèn thành phố hoặc các khu công nghiệp.

Khác với quan sát các hiện tượng thiên văn khác như nhật thực, nguyệt thực cần phải có kính thiên văn, kính bảo vệ mắt để tránh tia tử ngoại, mưa sao băng không làm phương hại đến mắt cũng như sức khỏe con người nên quan sát bằng mắt thường là tốt nhất.

Ngoài ra, mọi người có thể sử dụng máy ảnh để ghi lại những hình ảnh đẹp mắt về sao băng và xin khẳng định, mưa sao băng không mang một yếu tố tâm linh nào và hoàn toàn không ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

Nguyễn Đức Phường
(Hội Thiên văn - Vũ trụ Việt Nam)

***

Nguồn gốc của trận mưa sao băng Sư tử là khi Trái đất đi xuyên qua đám bụi của đuôi sao chổi 55P/Tempel-Tuttle.

Các thành phần vật chất, thường là các vẫn thạch nhỏ, trong đám bụi này lao vào bầu khí quyển với vận tốc rất lớn khoảng 30 - 50 km/s, tạo ra các sóng xung kích, nén các phần tử không khí phía trước làm cho nhiệt độ cao đến hàng nghìn độ và bị bốc cháy tạo ra những vệt sáng ở độ cao 60 - 100 km (từ mặt đất lên) và người ta gọi những vệt sáng nhỏ ấy là sao băng.

0 comments:

Đăng nhận xét